Οι ηγέτες των κρατών και των κυβερνήσεων των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης χαιρέτησαν τη συμφωνία που επιτεύχθηκε στις συνομιλίες μεταξύ των ηγετών του Κοσσυφοπεδίου και της Σερβίας στις 18 Μαρτίου στην Οχρίδα.
Και οι δύο πλευρές συμφώνησαν το Σάββατο να εφαρμόσουν ένα σχέδιο που υποστηρίζεται από τη Δύση για εξομάλυνση των σχέσεων ως προϋπόθεση για την εκπλήρωση των φιλοδοξιών τους για ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το ευρωπαϊκό σχέδιο για το οποίο συμφώνησαν τα μέρη στις 27 Φεβρουαρίου στις Βρυξέλλες και στις 18 Μαρτίου στην Οχρίδα για την εφαρμογή του, απαιτεί σχέσεις καλής γειτονίας, αναγνώριση εγγράφων και συμβόλων και σεβασμό της κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας του άλλου. Απαιτεί τα μέρη να μην εμποδίζουν το ένα το άλλο στις διαδικασίες ολοκλήρωσης, αλλά δεν απαιτεί αμοιβαία αναγνώριση.
Η μη υπογραφή του εγγράφου στη συνάντηση της Οχρίδας δημιούργησε αμφιβολίες για το εάν η συμφωνία θα μπορούσε να θεωρηθεί νομικά δεσμευτική.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες λένε ότι παρά το γεγονός ότι αυτή η συμφωνία δεν υπογράφηκε από τα μέρη, αποτελεί νομική υποχρέωση που περιλαμβάνει την εφαρμογή όλων των προηγούμενων συμφωνιών που είχαν επιτευχθεί στις συνομιλίες μεταξύ των μερών.
Ο πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, δήλωσε ότι «δεν γίνονται συνομιλίες για ένταξη στα Ηνωμένα Έθνη και δεν υπάρχει καμία αναγνώριση. Οτιδήποτε άλλο σημαίνει πραγματική εξομάλυνση των σχέσεων, χωρίς εντάσεις και συγκρούσεις, η Σερβία θα το εφαρμόσει».
Ο επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Josep Borrell, ο οποίος αναφέρθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, είπε ότι οποιαδήποτε προσπάθεια αμφισβήτησης της συμφωνίας ήταν μάταιη.
Η Σερβία, υποστηριζόμενη από τη Ρωσία, συνεχίζει να αντιτίθεται στην ανεξαρτησία του Κοσσυφοπεδίου, η οποία ανακηρύχθηκε το 2008 με την υποστήριξη της Δύσης.
Το Κοσσυφοπέδιο ανακήρυξε το κράτος του εννέα χρόνια μετά την επέμβαση του ΝΑΤΟ για τον τερματισμό του σχεδόν δύο ετών πολέμου.
Την Παρασκευή, το Κοσσυφοπέδιο σηματοδοτεί την επέτειο από την έναρξη της εκστρατείας βομβαρδισμού του ΝΑΤΟ κατά των σερβικών δυνάμεων. Η εκστρατεία που διήρκεσε 78 ημέρες στο έδαφος χρησιμοποιήθηκε από τις σερβικές δυνάμεις.
Οι θεσμοί του Κοσσυφοπεδίου θεωρούν την 24η Μαρτίου ως ημέρα καθοριστικής σημασίας για την ιστορία της χώρας, ενώ αξιωματούχοι του Βελιγραδίου περιγράφουν τη Σερβία ως «θύμα της επίθεσης του ΝΑΤΟ».
Ο Αμερικανός πρέσβης στο Βελιγράδι, Κρίστοφερ Χιλ, εξέφρασε συλλυπητήρια στις οικογένειες όσων έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια των πολέμων της δεκαετίας του ’90, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που υπέφεραν από την αεροπορική εκστρατεία του ΝΑΤΟ.
Σχεδόν τέσσερις χιλιάδες ειρηνευτικές δυνάμεις υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ επιβλέπουν επί του παρόντος την ασφάλεια στο Κοσσυφοπέδιο καθώς συνεχίζονται οι προσπάθειες για την εξασφάλιση μακροπρόθεσμης λύσης στις διαφορές του με τη Σερβία.