Αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια νέα τοιχογραφία στην Πομπηία, η οποία απεικονίζει τη λατρεία του αρχαίου ελληνικού θεού Διονύσου.
Η άριστα διατηρημένη τοιχογραφία, που χρονολογείται στον 1ο αιώνα π.Χ., εντοπίστηκε σε αίθουσα συμποσίων της Οικίας του Θιάσου στην Περιοχή IX της Πομπηίας. Η σημαντικότητα του ευρήματος είναι τέτοια που συγκρίνεται με τις περίφημες τοιχογραφίες της Έπαυλης των Μυστηρίων.
Η τοιχογραφία, σχεδόν σε φυσικό μέγεθος, ανήκει στην κατηγορία των «μεγαλογραφιών»—όρος που προέρχεται από την ελληνική λέξη για τις μεγάλες ζωγραφικές απεικονίσεις. Καλύπτει τρεις τοίχους της αίθουσας συμποσίων, ενώ ο τέταρτος ανοίγει προς έναν κήπο.
Το έργο τέχνης παρουσιάζει μια πομπή αφιερωμένη στον Διόνυσο, όπου απεικονίζονται μαινάδες – οι γυναικείες ακόλουθοι του θεού. Οι μαινάδες παρουσιάζονται είτε ως εκστασιασμένες χορεύτριες είτε ως άγριες κυνηγοί, κρατώντας σφαγμένα κατσίκια στους ώμους τους και υψώνοντας ξίφη. Ανάμεσά τους εμφανίζονται νεαροί σάτυροι, μυθικά όντα μισοί άνθρωποι και μισοί τράγοι, που παίζουν μουσική και εκτελούν τελετουργική θυσία κρασιού.
Στο κέντρο της σύνθεσης, ένας ηλικιωμένος Σιληνός, σύντροφος του Διονύσου, κρατά έναν πυρσό και στέκεται δίπλα σε μια νεαρή γυναίκα, πιθανότατα μια μύστη που συμμετέχει σε απόκρυφη τελετή. Αυτή η σκηνή υπογραμμίζει τη σχέση του Διονύσου με τη μεταμόρφωση και την αναγέννηση, βασικές έννοιες της λατρείας του.
Η τοιχογραφία, αποδοσμένη σε έντονα κόκκινα και βαθιές αποχρώσεις, εντάσσεται στη ρωμαϊκή παράδοση της διονυσιακής λατρείας, η οποία είχε τις ρίζες της σε παλαιότερα ελληνικά μυστήρια που υπόσχονταν στους μύστες πνευματική εμπειρία και μεταθανάτια ζωή.
Η Οικία του Θιάσου πήρε το όνομά της από τον «θίασο», την ιερή πομπή του Διονύσου. Η τεχνική της τοιχογραφίας αντιστοιχεί στο Δεύτερο Στυλ ζωγραφικής της Πομπηίας, που ήταν διαδεδομένο μεταξύ του 40 και 30 π.Χ. Αυτό σημαίνει ότι το έργο είχε ήδη ηλικία άνω του ενός αιώνα όταν η έκρηξη του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. το σκέπασε με στάχτη και ελαφρόπετρα.
Ο αρχαιολογικός χώρος της Πομπηίας εκτείνεται σε περίπου 66 εκτάρια, από τα οποία έχουν ανασκαφεί πλήρως τα 44. Η τελευταία ανασκαφική περίοδος, που ξεκίνησε στις αρχές του 2023 στην Περιοχή IX, έχει φέρει στο φως περισσότερα από 50 δωμάτια.
Μεταξύ των πρόσφατων ευρημάτων περιλαμβάνονται περίτεχνες τοιχογραφίες σε μια μεγάλη κιονοστοιχισμένη αίθουσα, ένας διακοσμημένος πάγκος σε αρχαίο πανδοχείο, καθώς και μια καλά διατηρημένη οικία με τοιχογραφίες που απεικονίζουν σκηνές από την ελληνική και ρωμαϊκή μυθολογία.
Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η λεγόμενη «Οικία της Φαίδρας», η οποία παρέμεινε ανέγγιχτη από την καταστροφική έκρηξη του Βεζούβιου σχεδόν 2.000 χρόνια πριν.
Επιπλέον, βρέθηκε μια εντυπωσιακή τοιχογραφία που απεικονίζει την Ελένη της Τροίας, μαζί με άλλα έργα τέχνης εμπνευσμένα από την ελληνική μυθολογία.