Ο εμβληματικός τρούλος της Αγίας Σοφίας, γνωστός για την εντυπωσιακή του αρχιτεκτονική και τα μοναδικά ψηφιδωτά του, αποσυναρμολογείται στο πλαίσιο των έργων αποκατάστασης που πραγματοποιούνται στο ιστορικό μνημείο. Η διαδικασία αυτή αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου σχεδίου συντήρησης, το οποίο ξεκίνησε πέρυσι και κρίνεται απαραίτητο για τη διατήρηση της δομικής σταθερότητας και της ιστορικής αυθεντικότητας του τρούλου.
Οι τουρκικές αρχές δηλώνουν πως θα διατηρήσουν ανέπαφα τα εσωτερικά ψηφιδωτά, εστιάζοντας αποκλειστικά στην εξωτερική πλευρά του τρούλου. Την επίβλεψη των έργων έχει αναλάβει ειδική διεθνής επιτροπή, δεδομένου ότι η Αγία Σοφία αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Παράλληλα, η Γενική Διεύθυνση Ιδρυμάτων της Τουρκίας έχει δεσμευτεί να συνεργαστεί με τις διεθνείς επιτροπές και να σεβαστεί την ιστορική σημασία του τρούλου.
Η αποσυναρμολόγηση θεωρείται αναγκαία λόγω των εκτεταμένων ζημιών που έχει υποστεί ο τρούλος, ιδιαίτερα μετά τη μετατροπή του ναού σε τζαμί, η οποία φαίνεται να επιδείνωσε τις φθορές. Οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν την άνοιξη του 2024, ενώ η χρήση υλικών και τεχνικών που συνάδουν με την οθωμανική περίοδο θεωρείται κρίσιμη για τη διατήρηση του αυθεντικού χαρακτήρα του μνημείου. Επιπλέον, η δημιουργία ενός ψηφιακού ομοιώματος της Αγίας Σοφίας, βασισμένου σε προηγμένες τεχνικές σάρωσης, θα διασφαλίσει την ακριβή αποκατάσταση του τρούλου, ακόμα και σε περίπτωση κατάρρευσης από σεισμό.
Η απόφαση επιταχύνθηκε όταν δημοσιοποιήθηκε βίντεο που έδειχνε θραύσματα να πέφτουν από τον τρούλο, γεγονός που ανέδειξε την ανάγκη άμεσης παρέμβασης. Ήδη από το παρελθόν, είχαν γίνει περιορισμένες συντηρήσεις, ωστόσο οι επιστήμονες της UNESCO είχαν επισημάνει ότι τα προβλήματα απαιτούσαν πιο δραστικά μέτρα. Οι τελευταίες διευρυμένες εργασίες συντήρησης στο μνημείο έγιναν από τους αδελφούς Fossati το 1847, ενώ η σημερινή αποκατάσταση αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για την προστασία αυτού του μοναδικού μνημείου.