Η έκθεση που δημοσιεύθηκε στην επίσημη ιστοσελίδα της Αλβανικής Βουλής επισημαίνει ότι, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, το Υποθηκοφυλακείο αγνόησε τα μέτρα και τις συστάσεις για παραβιάσεις του νόμου, ιδίως κατά τη διαδικασία νομιμοποίησης αυθαιρέτων κτισμάτων. Παράλληλα, τα ανώτατα στελέχη του αρνήθηκαν να προσέλθουν ενώπιον της αρμόδιας κοινοβουλευτικής επιτροπής για να δώσουν εξηγήσεις, παρότι αυτή είχε συσταθεί ειδικά για την επίβλεψη της εφαρμογής των συστάσεων του Ανώτατου Κρατικού Ελεγκτικού Οργάνου (KLSH) στους δημόσιους φορείς.
«Παρότι η επιτροπή ζήτησε την παρουσία των ανώτατων στελεχών των ελεγχόμενων φορέων, μεταξύ αυτών και της Γενικής Διευθύντριας του Υποθηκοφυλακείου, το αίτημα αυτό αγνοήθηκε» επισημαίνεται στην έκθεση, χαρακτηρίζοντάς το ως «σοβαρή ένδειξη έλλειψης υπευθυνότητας απέναντι στο Κοινοβούλιο και στην αρχή της λογοδοσίας».
Η έκθεση, που εγκρίθηκε από την κοινοβουλευτική επιτροπή και δημοσιεύθηκε την περασμένη Πέμπτη, εξετάζει τους ελέγχους συμμόρφωσης που διενεργήθηκαν σε πέντε τοπικά γραφεία του Υποθηκοφυλακείου: στα Tirana Rurale 1, στα Tirana Rurale 2, στο Δυρράχιο, στο Φιέρι και στο Πόγραδετς.
Από το Ανώτατο Κρατικό Ελεγκτικό Όργανο καταγράφηκαν συνολικά 263 συστάσεις, εκ των οποίων εφαρμόστηκαν μόνο 36, δηλαδή το 13,7%. Στην έκθεση επισημαίνεται ότι η στάση του Υποθηκοφυλακείου κρίνεται «κατώτερη των προσδοκιών μιας αποτελεσματικής και υπεύθυνης διοίκησης». Σύμφωνα με το κείμενο, «η καθυστερημένη υποβολή στοιχείων, το χαμηλό ποσοστό συμμόρφωσης και η έλλειψη θεσμικής συνεργασίας καταδεικνύουν την ανάγκη για άμεση βελτίωση της λειτουργίας του κεντρικού και τοπικού επιπέδου του Υποθηκοφυλακείου».
Από τους ελέγχους εντοπίστηκαν πολυάριθμες ελλείψεις και συστημικά προβλήματα, όπως παραβιάσεις του νομικού πλαισίου κατά τις διαδικασίες νομιμοποίησης, περιπτώσεις έκδοσης αδειών εκτός των νόμιμων προθεσμιών ή για κτίρια που ανεγέρθηκαν σε απαγορευμένες περιοχές (εθνικοί οδοί, αρχαιολογικοί χώροι, δημόσια κτίρια), ελλιπή δικαιολογητικά, ακόμα και καταχωρήσεις κτισμάτων κατασκευασμένων από προσωρινά υλικά ή ανεγερμένων σε δημόσια περιουσία (κρατική γη, κανάλια, αγροτική έκταση).
Παράλληλα, καταγράφηκαν φαινόμενα κατάχρησης και κακοδιαχείρισης της δημόσιας περιουσίας, όπως η μη καταβολή των οφειλόμενων τελών για οικοδομήσιμες εκτάσεις (μόνο στο Πόγραδετς καταγράφηκαν 249 τέτοιες περιπτώσεις, ύψους άνω των 1,43 εκατομμύρια ευρώ), αδικαιολόγητες ιδιοποιήσεις δημόσιας περιουσίας μέσω διαδικασιών AMTP ή ιδιωτικοποιήσεων, αποκλίσεις στα στοιχεία των ακινήτων και ελλιπής τεκμηρίωση της προέλευσής τους.
Επιπλέον, εντοπίστηκαν σοβαρά κενά στην τήρηση των αρχείων και των φακέλων νομιμοποίησης, με ελλιπή ή ανύπαρκτα πρακτικά ελέγχου, ανυπόγραφα έγγραφα, καθυστερήσεις και αγνόηση των νόμιμων διαδικασιών, καθώς και απουσία μηχανισμών καταγραφής, διερεύνησης και επίλυσης καταγγελιών των πολιτών.
«Διατυπώθηκαν σοβαρές ανησυχίες για την καταγραφή των AMTP και των νομιμοποιήσεων, οι οποίες συνδέονται με την ταλαιπωρία των πολιτών, την έλλειψη επίσημων απαντήσεων, τις καθυστερήσεις των διαδικασιών και την προσφυγή σε τυποποιημένες απαντήσεις που δεν προσφέρουν αποτελεσματικές λύσεις» καταλήγει η έκθεση της ειδικής κοινοβουλευτικής επιτροπής.
Η επιτροπή αυτή συστάθηκε μετά από έντονη συζήτηση για τον ενδεχόμενο πολιτικό έλεγχο της πλειοψηφίας επί των ανεξάρτητων ελεγκτικών θεσμών, όπως το Ανώτατο Κρατικό Ελεγκτικό Όργανο. Παρά την αρχική πρόθεση να ελεγχθεί το KLSH, τελικά την ευθύνη της επιτροπής ανέλαβε η αντιπολίτευση, ενώ στο έργο της περιλήφθηκε και ο ανεξάρτητος έλεγχος των οικονομικών στοιχείων του KLSH από ελεγκτές που εγκρίθηκαν από τη Βουλή.