Η Ευρωπαϊκή Ένωση εξέφρασε ανησυχία για τις πρόσφατες επιχειρήσεις των αρχών του Κοσόβου, οι οποίες προχώρησαν στο κλείσιμο διαφόρων γραφείων δημόσιων υπηρεσιών σε περιοχές με σερβική πλειοψηφία στο βόρειο τμήμα της χώρας. Οι υπηρεσίες που έκλεισαν περιλάμβαναν μεταξύ άλλων εταιρείες ύδρευσης και βασικές δομές εξυπηρέτησης των τοπικών κοινοτήτων.
Σύμφωνα με την ΕΕ, οι ενέργειες αυτές συνιστούν μέτρα που ενδέχεται να αυξήσουν τις ενδοκοινοτικές εντάσεις και να πλήξουν τη διεθνή εικόνα του Κοσόβου. Η αντίδραση της ΕΕ έρχεται σε μια στιγμή που η πρόεδρος του Κοσόβου, Βιόσα Οσμάνι, ζήτησε από τους Ευρωπαίους ηγέτες, κατά τη διάρκεια της Συνόδου της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στα Τίρανα, την άρση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί στη χώρα, τις οποίες χαρακτήρισε άδικες και επιζήμιες για τους πολίτες.
Τις τελευταίες ημέρες, οι αρχές του Κοσόβου κατέλαβαν διάφορες εγκαταστάσεις στο βόρειο τμήμα της χώρας, οι οποίες λειτουργούσαν υπό τη σερβική διοικητική δομή. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται το Εθνικό Κέντρο Απασχόλησης, τα γραφεία της Δημοτικής Επιχείρησης Ύδρευσης «Ibër», αθλητικές εγκαταστάσεις, το δημοτικό μουσείο και άλλοι τοπικοί φορείς.
Η ΕΕ τόνισε ότι τέτοιες επιχειρήσεις, επιθεωρήσεις και αστυνομικά μέτρα επηρεάζουν αρνητικά την καθημερινότητα των τοπικών κοινοτήτων και υπονομεύουν τη διεθνή εικόνα του Κοσόβου. Ειδική αναφορά έγινε στην κατάληψη της επιχείρησης ύδρευσης «Ibër» στη βόρεια Μιτρόβιτσα και στο κλείσιμο του εργοστασίου ύδρευσης στο Ζούμπιν Ποτόκ.
Η ΕΕ προειδοποιεί ότι μονομερείς και μη συντονισμένες ενέργειες βλάπτουν τις προσπάθειες οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των κοινοτήτων. Γι’ αυτό απευθύνει έκκληση στον απερχόμενο πρωθυπουργό Αλμπίν Κούρτι και τις αρχές του Κοσόβου να σταματήσουν άμεσα τα κλεισίματα, να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση και να αποφύγουν ενέργειες που οδηγούν σε περαιτέρω ένταση.
Παράλληλα, η ΕΕ υπενθυμίζει ότι Κόσοβο και Σερβία πρέπει να συμμετάσχουν με εποικοδομητική διάθεση στην εφαρμογή της συμφωνίας για την εξομάλυνση των σχέσεων και των σχετικών παραρτημάτων, καθώς και στην υλοποίηση των λοιπών συμφωνιών, χωρίς καθυστερήσεις και χωρίς προϋποθέσεις. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη δημιουργία της Ένωσης Σερβικών Δήμων.
Οι μονομερείς και μη συντονισμένες ενέργειες στο βόρειο Κόσοβο ήταν ο βασικός λόγος που η ΕΕ επέβαλε κυρώσεις στη χώρα το 2023, σε συνέχεια της όξυνσης της κατάστασης. Οι κυρώσεις παραμένουν σε ισχύ, καθώς σύμφωνα με τις Βρυξέλλες η κυβέρνηση του Κοσόβου δεν έχει καταβάλει επαρκείς προσπάθειες για την αποκλιμάκωση της έντασης.
Ωστόσο, η πρόεδρος Οσμάνι διαφωνεί με τη συνέχιση των κυρώσεων, τις οποίες χαρακτηρίζει εξαιρετικά άδικες. Όπως δήλωσε στη σύνοδο των Τιράνων, δεν υπάρχει καμία σαφής εξήγηση γιατί συνεχίζονται αυτές οι κυρώσεις. Κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση και τους ηγέτες της να πάρουν μια γενναία απόφαση και να τις άρουν, υπογραμμίζοντας ότι πρόκειται για το πιο φιλοευρωπαϊκό έθνος στον κόσμο.
Η πρόεδρος του Κοσόβου υπενθύμισε στους Ευρωπαίους ηγέτες ότι, σύμφωνα με την ίδια, το 97% των πολιτών του Κοσόβου τάσσεται υπέρ της Ευρώπης. Τόνισε το παράδοξο ότι το Κόσοβο, η χώρα που βρίσκεται πιο κοντά στην ΕΕ σε πολιτικό και στρατηγικό επίπεδο, είναι το μοναδικό κράτος στη σύνοδο που τελεί υπό κυρώσεις από την ίδια την Ένωση.