Στην επίσημη θέση της σχετικά με τα απαραίτητα βήματα που πρέπει να κάνει η Αλβανία για την εκπλήρωση των κριτηρίων και των προτύπων ένταξης, η Ευρωπαϊκή Ένωση επισημαίνει την ανάγκη εναρμόνισης της νομοθεσίας. Σχετικά με το άνοιγμα του τρίτου συνόλου κεφαλαίων, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο κεφάλαιο που αφορά την Εκπαίδευση και την Επιστημονική Έρευνα.
Αυτό σημαίνει όχι μόνο αλλαγές στους ισχύοντες νόμους ή ψήφιση νέων νομοθετικών κειμένων, αλλά παράλληλα ανάπτυξη θεσμικών ικανοτήτων, ενίσχυση των μηχανισμών παρακολούθησης και εποπτείας, καθώς και διασφάλιση των απαραίτητων πόρων, ώστε τα κριτήρια και τα πρότυπα να επιτευχθούν εγκαίρως. Η εκπαιδευτική πολιτική, το νομοθετικό πλαίσιο και όλη η θεσμική δομή της εκπαίδευσης στην Αλβανία πρέπει να στοχεύουν στην παροχή μιας εκπαίδευσης χωρίς αποκλεισμούς, που θα αγκαλιάζει ευάλωτες και περιθωριοποιημένες κοινωνικά ομάδες. Παράλληλα, απαιτείται να περιοριστεί το κενό που συνδέεται με τους στόχους του ευρωπαϊκού χώρου εκπαίδευσης.
Στο πλαίσιο αυτού του κεφαλαίου, η ΕΕ ζητά από την Αλβανία να ενισχύσει το θεσμικό και πολιτικό της πλαίσιο, δίνοντας έμφαση στην επαγγελματική εκπαίδευση και τη διαρκή κατάρτιση, στοιχεία που θεωρούνται κεντρικά για την εκπλήρωση των απαιτήσεων του συγκεκριμένου κεφαλαίου. Εξίσου απαραίτητη κρίνεται η περαιτέρω εναρμόνιση με το ενωσιακό δίκαιο στους τομείς της καινοτομίας, της ψηφιοποίησης και της επιστημονικής έρευνας, οι οποίοι θα πρέπει να στηρίξουν τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Παράλληλα, απαιτείται μεγαλύτερη επένδυση στην επιστημονική έρευνα και την καινοτομία, ενίσχυση του δημόσιου τομέα, αλλά και καλύτερη συνεργασία μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, με στόχο την ενθάρρυνση της ερευνητικής δραστηριότητας και της καινοτομίας στην Αλβανία.
Τέλος, ζητείται η αποτελεσματική εφαρμογή του πρόσφατα ψηφισμένου νόμου για την επιστήμη και την επιστημονική έρευνα, καθώς και της εθνικής στρατηγικής για την επιστημονική έρευνα, που αποτελούν κεντρικά σημεία του συγκεκριμένου κεφαλαίου.
Σχετικά με το πιο απαιτητικό κεφάλαιο για την Αλβανία, επισημαίνεται ότι και τα τέσσερα κεφάλαια που έχουν ανοίξει μέχρι στιγμής διαθέτουν το καθένα τις ιδιαιτερότητες και δυσκολίες του, όπως θα συμβεί και με τα δύο επιπλέον κεφάλαια που αναμένεται να ανοίξουν στο τέλος του έτους, σύμφωνα με τον αρχικό σχεδιασμό. Καθένα από αυτά έχει τις δικές του προκλήσεις, αλλά το πιο απαιτητικό θεωρείται το Κεφάλαιο 1, το Πρώτο Βασικό Κεφάλαιο. Παρότι ανοίγει πρώτο, κλείνει τελευταίο, γεγονός που σημαίνει ότι η πρόοδος σ’ αυτό καθορίζει, κατά κάποιον τρόπο, την επιτυχία όλης της διαπραγματευτικής διαδικασίας για την ένταξη.
Η ΕΕ καλεί την Αλβανία να παρέχει τακτικά λεπτομερή γραπτή ενημέρωση σχετικά με την πρόοδό της, ενώ ο μηχανισμός παρακολούθησης θα συνεχίσει να λειτουργεί καθ’ όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων. Σημαντικοί τομείς για την επιτυχημένη ολοκλήρωση αυτού του κεφαλαίου αποτελούν, μεταξύ άλλων, η Φορολογία, η Οικονομική και Νομισματική Πολιτική, η Κοινωνική Πολιτική και η Απασχόληση, η Βιομηχανική Πολιτική και Επιχειρηματικότητα, καθώς και η Τελωνειακή Ένωση.