Ένα πολυπλόκαμο κύκλωμα διαφθοράς αποκαλύφθηκε στο Τελωνείο Μαυροματίου Θεσπρωτίας, όπου για χρόνια λειτουργούσε ένα «παρα-τελωνείο» με εκτεταμένη δράση δωροληψιών, εκβιασμών και απειλών σε βάρος διερχόμενων πολιτών. Η Υποδιεύθυνση Εσωτερικών Υποθέσεων Βορείου Ελλάδος της ΕΛ.ΑΣ. κατάφερε να εξαρθρώσει τη σπείρα, συλλαμβάνοντας 13 τελωνειακούς υπαλλήλους και τον προϊστάμενό τους, ενώ συνολικά η δικογραφία περιλαμβάνει 404 εμπλεκόμενα άτομα.
Ο Τιμοκατάλογος για τα στραβά μάτια
Οι τελωνειακοί είχαν καταρτίσει αναλυτικό «τιμοκατάλογο» με τις απαιτήσεις τους, γνωστό στους διερχόμενους. Για κάθε λεωφορείο που περνούσε τα σύνορα, ζητούσαν τουλάχιστον 10 ευρώ, ενώ για τα Ι.Χ. οχήματα το ποσό κυμαινόταν ανάλογα με το φορτίο: από 5 ευρώ για απλά προϊόντα, έως και 200 ευρώ σε περίπτωση μεγάλης μεταφοράς. Τα χρήματα τοποθετούνταν συνήθως σε κουτί με διπλό πάτο ή ειδική κρύπτη, προκειμένου να διαχωρίζονται τα «νόμιμα» ποσά από τα αθέμιτα κέρδη και να γίνεται ισόποση διανομή μεταξύ των μελών της σπείρας.
Οι διάλογοι που «καίνε» τους συλληφθέντες
Η δράση των τελωνειακών δεν περιοριζόταν μόνο στη δωροληψία. Σε πολλές περιπτώσεις ασκούσαν ωμό εκβιασμό, απειλώντας πολίτες με κυρώσεις ή πρόστιμα χιλιάδων ευρώ.
Σε μία περίπτωση, Αλβανός πολίτης που μετέφερε τυρί και λάδι, βρέθηκε αντιμέτωπος με πίεση και απειλές επειδή δήλωσε μικρότερη ποσότητα:
Τελωνειακός: «Καλά ρε… δέκα λίτρα της είπες και έχεις τριάντα εκεί μέσα; Έλα μέσα, μη σε βλέπει κανείς, άσε μας έναν “καφέ” και φύγε.»
Σε άλλη περίπτωση, πολίτης απειλήθηκε ευθέως:
Τελωνειακός: «Πήγαινε φέρε 150 ευρώ και θα πετάξω το χαρτί. Τσακίσου, πήγαινε φέρε 150 ευρώ και τσακίσου φύγε.»
Ενώ σε ακόμη μία συνομιλία, δύο τελωνειακοί μοιράζονται τα «έσοδα» της ημέρας:
Τελωνειακός Α’: «Να μην παραπονιέσαι καθόλου σήμερα. Ήταν μία πάρα πολύ καλή ημέρα.»
Τελωνειακός Β’: «Εννοείται.»
Μύηση νέων υπαλλήλων στο κόλπο
Η έρευνα αποκάλυψε πως το σύστημα διαφθοράς ήταν τόσο καλά δομημένο που οι νέοι υπάλληλοι… μυούνταν μεθοδικά:
Παλιό μέλος: «Αργότερα θα είσαι κι εσύ μέσα στο… Σου είπε ο κύριος Κ….ς;»
Νέο μέλος: «Ναι, ναι, μου τα εξήγησε.»
Η βάρδια ήταν πάντα διπλή ή τριπλή, ώστε οι αποφάσεις για παραλείψεις ελέγχου να είναι «ομαδικές», αποφεύγοντας τον εντοπισμό μεμονωμένων ευθυνών.
Μόνο για το διάστημα 15 Μαΐου – 1 Ιουνίου 2025, οι κατηγορούμενοι διέπραξαν 303 πράξεις δωροληψίας από κοινού, αποκομίζοντας 5.274 ευρώ, και 148 πράξεις δωροληψίας μεμονωμένα, κερδίζοντας 1.945 ευρώ. Σε τουλάχιστον τρεις περιπτώσεις άσκησαν εκβιασμό, απαιτώντας χρήματα με απειλές επιβολής προστίμων ή κατάσχεσης οχημάτων.
Κομβικό ρόλο είχε ο προϊστάμενος του Τελωνείου, ο οποίος όχι μόνο δεν εποπτεύε τους υπαλλήλους του, αλλά συμμετείχε ενεργά στο κύκλωμα. Έπαιρνε ποσοστά, προωθούσε την «κατήχηση» νέων στελεχών και φρόντιζε για τη συγκάλυψη.
Κατά την αστυνομική επιχείρηση της 3ης Ιουλίου, που εκτελέστηκε σε Ηπειρο και Πελοπόννησο, κατασχέθηκαν:
- 88.102 ευρώ, 6.120 δολάρια, 110 λίρες Αγγλίας, 10 χρυσές λίρες και μία των 100 κορόνων
- 2 πιστόλια, φυσίγγια, ναρκωτικά (κάνναβη και δισκία)
- Κινητά τηλέφωνα, σημειώσεις και ατζέντες
Τέλος εποχής – Στον ανακριτή οι συλληφθέντες
Οι συλληφθέντες οδηγήθηκαν στην Εισαγγελία και παραπέμφθηκαν στον ανακριτή, αντιμετωπίζοντας βαριές κατηγορίες: σύσταση εγκληματικής οργάνωσης, δωροληψία, εκβίαση, παραβάσεις του τελωνειακού κώδικα, νόμων περί όπλων και ναρκωτικών.
Η υπόθεση έχει συγκλονίσει την τοπική κοινωνία και φέρνει στο φως το απόλυτο έλλειμμα θεσμικής ακεραιότητας στα σύνορα. Οι αποκαλύψεις ίσως αποτελέσουν μόνο την αρχή για έναν ευρύτερο καθαρισμό του τελωνειακού συστήματος στα Βαλκάνια.