Το κρατικό διεθνές αραβικό τηλεοπτικό δίκτυο ειδήσεων Al Arabiya αναλύει τον καθοριστικό ρόλο που διαδραμάτισε η αποτυχημένη επίθεση της Ιταλίας κατά της Ελλάδας το 1940, στην πορεία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Μέσα από ιστορική αναδρομή, αναδεικνύεται πώς η επιπολαιότητα του Μπενίτο Μουσολίνι, τα στρατηγικά λάθη της ιταλικής διοίκησης και η σθεναρή ελληνική αντίσταση συνέβαλαν όχι μόνο στην πρώτη συμμαχική νίκη κατά του Άξονα, αλλά και στην καθοριστική καθυστέρηση της γερμανικής εισβολής στη Σοβιετική Ένωση.
Η αποχώρηση των Γάλλων και η φιλοδοξία του Μουσολίνι
Τον Ιούνιο του 1940, μπροστά στην προέλαση των Γερμανών, η γαλλική κυβέρνηση εγκατέλειψε το Παρίσι, το κήρυξε «ανοικτή πόλη» και μεταφέρθηκε στο Μπορντό. Ο Ιταλός δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι, βλέποντας την επικείμενη πτώση της Γαλλίας, έσπευσε να εκμεταλλευτεί την κατάσταση για να αποκομίσει οφέλη, κηρύσσοντας στις 10 Ιουνίου 1940 τον πόλεμο κατά της Γαλλίας και της Βρετανίας, ευθυγραμμιζόμενος με τη ναζιστική Γερμανία.
Στο πλαίσιο αυτό, αποφάσισε να εξαπολύσει ανεξάρτητη στρατιωτική εκστρατεία, στοχεύοντας στην Ελλάδα με στόχο την αναβίωση της ρωμαϊκής «δόξας» και την επέκταση της ιταλικής επιρροής στα Βαλκάνια.
Το σχέδιο εισβολής στην Ελλάδα
Κατόπιν πρότασης του ΥΠΕΞ Γκαλεάτσο Τσιάνο και του στρατιωτικού Ουμπάλντο Σόντο, ο στρατηγός Σεμπαστιάνο Βισκόντι Πράσκα ανέλαβε τον Μάιο του 1940 τη διοίκηση του ιταλικού στρατού στην Αλβανία. Στις αρχές Ιουνίου, η δύναμή του ανερχόταν σε περίπου 100.000 Ιταλούς στρατιώτες, ενισχυμένους από δύο αλβανικές μονάδες.
Το επιτελείο του Μουσολίνι σχεδίασε επίθεση κατά της Ελλάδας θεωρώντας την αδύναμη και απροετοίμαστη. Στόχος ήταν η κατάληψη της Ηπείρου και της Ανατολικής Θράκης, με περίπου 20 ιταλικές μονάδες που στάθμευαν ήδη στην Αλβανία.
Η απόκρουση της εισβολής από τους Έλληνες
Η ιταλική εισβολή ξεκίνησε στις 28 Οκτωβρίου 1940. Αρχικά υπήρξε ταχεία προέλαση στην Ήπειρο χωρίς σοβαρή αντίσταση. Ο Πράσκα ανέφερε αισιόδοξα ότι η Αθήνα θα έπεφτε σε λίγες ημέρες.
Ωστόσο, ο ελληνικός στρατός με επικεφαλής τον στρατηγό Αλέξανδρο Παπάγο αντεπιτέθηκε με επιτυχία. Μέχρι τις 8 Νοεμβρίου, οι Ιταλοί είχαν σταματήσει. Σύντομα, οι Έλληνες πέρασαν στην αντεπίθεση, ανακαταλαμβάνοντας τα χαμένα εδάφη και εισβάλλοντας σε τμήματα της Αλβανίας.
Η στρατηγική αποτυχία του Πράσκα
Ο Πράσκα υποτίμησε τη μαχητικότητα του ελληνικού στρατού και απέτυχε να προετοιμάσει κατάλληλα τα στρατεύματά του. Το σχέδιο εισβολής ήταν κακοσχεδιασμένο και δεν προέβλεπε βασική υποστήριξη σε επιμελητεία και εφοδιασμό. Η απουσία μεταφορικών μέσων και ο κακός καιρός συνέβαλαν στην αποτυχία.
Η Αλβανία, που είχε καταληφθεί από την Ιταλία το 1939, κινδύνεψε να περάσει στα χέρια των Ελλήνων. Ο Μουσολίνι, εξοργισμένος, αντικατέστησε τον Πράσκα με τον Σόντο, ο οποίος οργάνωσε αμυντική γραμμή εντός Αλβανίας.
Η επέμβαση των Γερμανών και η αλλαγή πορείας του πολέμου
Καθώς η Ιταλία βρισκόταν στα πρόθυρα στρατιωτικής ήττας, οι Γερμανοί αποφάσισαν να επέμβουν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την καθυστέρηση της επιχείρησης «Μπαρμπαρόσα» — της γερμανικής εισβολής στη Σοβιετική Ένωση — κατά τρεις μήνες. Η καθυστέρηση αποδείχθηκε μοιραία, καθώς ο γερμανικός στρατός αιφνιδιάστηκε από τον σφοδρό ρωσικό χειμώνα.
Το τέλος του Πράσκα
Μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας το 1943, ο Πράσκα εντάχθηκε στην ιταλική Αντίσταση. Συνελήφθη από τους Γερμανούς και στάλθηκε σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στην Πολωνία. Απελευθερώθηκε από τον Κόκκινο Στρατό τον Απρίλιο του 1945 και ήταν μάρτυρας της εισόδου του στη Βερολίνο.
Η αποτυχία της Ιταλίας στην Ελλάδα δεν ήταν απλώς μία τοπική ήττα, αλλά σημείο καμπής για την εξέλιξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.