Σε μια εποχή γεμάτη συγκρούσεις και αβεβαιότητα, ο Πάπας Ζαχαρίας (741-752) αναδείχθηκε ως ηγέτης της Ρωμαϊκής Εκκλησίας, όντας ο τελευταίος Έλληνας Πάπας. Η θητεία του σημάδεψε μια κρίσιμη περίοδο στην ιστορία του παπισμού, διαμορφώνοντας το μέλλον της δυτικής χριστιανοσύνης.
Γεννημένος στην Καλαβρία (νότια Ιταλία) το 679 μ.Χ., ο Ζαχαρίας ανήκε σε μια ευσεβή ελληνική οικογένεια. Η ελληνική του κληρονομιά και η πρώιμη ζωή του στη βυζαντινή επικράτεια διαμόρφωσαν αναμφίβολα την κοσμοθεωρία του και επηρέασαν τον τρόπο με τον οποίο άσκησε τα καθήκοντά του ως Πάπας.
Αναδείχθηκε ηγέτης της Ρωμαϊκής Εκκλησίας το 741, σε μια εποχή γνωστή ως “Βυζαντινός Παπισμός”, όπου η επιρροή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας στον θεσμό ήταν έντονη. Ο Ζαχαρίας, όντας Έλληνας, διατηρούσε στενές σχέσεις με το Βυζάντιο, συμβάλλοντας στην αποκατάσταση της λατρείας των εικόνων, μετά από μια περίοδο εικονομαχίας.
Παράλληλα, ο Ζαχαρίας διακρίθηκε για τις διπλωματικές του ικανότητες, πετυχαίνοντας σημαντικές νίκες. Διαπραγματεύτηκε ειρήνη με τον Λομβαρδό βασιλιά Λιουτπράνδο, πείθοντάς τον να επιστρέψει εδάφη στην Εκκλησία. Συνδέθηκε στενά με τη Φραγκική εκκλησία και τον Άγιο Βονιφάτιο, στηρίζοντας τις μεταρρυθμιστικές του προσπάθειες.
Μία από τις κρισιμότερες αποφάσεις του Ζαχαρίου ήταν η υποστήριξή του στην ανατροπή του βασιλιά Childeric III και η άνοδος του Πεπίνου του Κοντού ως βασιλιά των Φράγκων το 751-752. Αυτή η κίνηση δημιούργησε την Καρολίγγειο-Παπική συμμαχία, μια καθοριστική στροφή για το μέλλον του δυτικού χριστιανισμού. Η συμμαχία αυτή ενίσχυσε σημαντικά την εξουσία της Αγίας Έδρας και διαμόρφωσε τη σχέση εκκλησίας και κράτους για τους επόμενους αιώνες.
Πέρα από τις διπλωματικές του νίκες, ο Ζαχαρίας άφησε το στίγμα του και με τις φιλανθρωπικές του δράσεις. Απαγόρευσε την πώληση σκλάβων στη Ρώμη και χρησιμοποίησε τα ίδια του τα παπικά κεφάλαια για να απελευθερώσει σκλάβους, επιδεικνύοντας αφοσίωση στις χριστιανικές διδασκαλίες και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Επιπλέον, ο Ζαχαρίας μετέφρασε έργα του Πάπα Γρηγορίου του Μεγάλου στα ελληνικά, ενισχύοντας τον δεσμό του παπισμού με την ελληνική κληρονομιά και τις βυζαντινές ρίζες του.
Για την άξια ζωή του και την ηγετική του θητεία, ο Ζαχαρίας τιμήθηκε ως άγιος και από τις δύο χριστιανικές εκκλησίες, καθολική και ορθόδοξη, με την εορτή του να τελείται στις 15 Μαρτίου.