Η κοινωνική ζωή και ο σχεδιασμός των σπιτιών των προηγούμενων γενεών αναδεικνύουν τις μεταβαλλόμενες ανάγκες και αξίες της εκάστοτε εποχής. Για τους παππούδες μας, το σαλόνι ήταν ένας επιβλητικός χώρος που συμβόλιζε την κοινωνική θέση και τον σεβασμό της οικογένειας, ένα μέρος όπου η «καλή κοινωνία» υποδεχόταν τους επισκέπτες με τρόπο που να αναδεικνύει το κύρος της. Με τη γενιά των γονιών μας, ωστόσο, βλέπουμε μια σταδιακή αλλαγή. Άρχισε να αμφισβητείται η παραδοσιακή δομή της οικογένειας και αναζητήθηκαν εναλλακτικοί τρόποι διαβίωσης. Έτσι, η διάταξη των δωματίων σταδιακά προσαρμόστηκε, με σκοπό να ανταποκριθεί στην ανάγκη για ανοιχτούς και πιο πολυλειτουργικούς χώρους.
Η μοντέρνα εποχή έχει φέρει την «ανοιχτή κουζίνα» στο προσκήνιο, μια διαρρύθμιση που επιτρέπει την επικοινωνία και την αλληλεπίδραση ενώ μαγειρεύουμε. Η κουζίνα γίνεται πλέον χώρος συνάντησης και όχι απλώς ένα μέρος προετοιμασίας φαγητού. Αυτή η μεταμόρφωση στον χώρο διαβίωσης αποδεικνύει ότι η αρχιτεκτονική μιας κατοικίας δεν είναι απλώς θέμα δομής, αλλά και αντανάκλαση κοινωνικών αλλαγών.
Στην αρχαία Ρώμη, περίπου το 79 μ.Χ., το αίθριο ήταν ο κεντρικός χώρος της τυπικής ρωμαϊκής κατοικίας, ειδικά για τις πιο ευκατάστατες οικογένειες. Το αίθριο δεν ήταν απλώς ένας αρχιτεκτονικός χώρος· περιείχε τρόπαια, οικογενειακά πορτρέτα και άλλα σύμβολα τιμής που είχαν διαχρονική αξία. Αυτά τα αντικείμενα λειτουργούσαν ως μαρτυρίες των επιτευγμάτων της οικογένειας και, σύμφωνα με τις παραδόσεις, έπρεπε να παραμείνουν εκεί ακόμα και αν η κατοικία άλλαζε ιδιοκτήτη. Ουσιαστικά, το σπίτι αναλάμβανε τον ρόλο του φορέα της οικογενειακής κληρονομιάς, ενσωματώνοντας τις αξίες και τις επιτυχίες της οικογένειας.
Ωστόσο, καθώς οι αιώνες προχωρούσαν, ο κοινωνικός ιστός και οι ανάγκες της καθημερινής ζωής εξελίσσονταν. Το αίθριο αντικαταστάθηκε σταδιακά από το περιστύλιο, έναν νέο τύπο κεντρικής αυλής με κολόνες, γύρω από την οποία ήταν διατεταγμένα τα βασικά δωμάτια της κατοικίας. Η αλλαγή αυτή αντικατοπτρίζει τη μεταβαλλόμενη κοινωνική δομή και την ανάγκη για περισσότερο ιδιωτικό χώρο και ποικιλία στη χρήση των χώρων.
Ένα εντυπωσιακό παράδειγμα της αλλαγής αυτής είναι η πρόσφατη ανακάλυψη της «Οικίας της Φαίδρας» στην Πομπηία. Αυτό το σπίτι δεν είναι διαμορφωμένο γύρω από το αίθριο, όπως πολλές παραδοσιακές ρωμαϊκές κατοικίες, αλλά διαθέτει πλούσια διακόσμηση και τοιχογραφίες που απεικονίζουν ελληνικούς μύθους. Οι παραστάσεις της Φαίδρας, της Αφροδίτης και του Άδωνη αναδεικνύουν την αγάπη των Ρωμαίων για την ελληνική μυθολογία και την ένταξή της στην καθημερινότητά τους. Μέσα από το σπίτι αυτό, βλέπουμε πώς η διακόσμηση και η αρχιτεκτονική μαρτυρούν την πολιτισμική και κοινωνική πολυπλοκότητα της εποχής, καθώς και την επιρροή του ελληνικού κόσμου στη ρωμαϊκή τέχνη και τρόπο ζωής.