Στο λιμάνι του Δυρραχίου στην Αλβανία κατέπλευσε πρόσφατα το υποστηρικτικό σκάφος «Abeona», μήκους 76 μέτρων, το οποίο συνοδεύει το υπερπολυτελές γιοτ «Koru», και τα δύο ιδιοκτησίας του δισεκατομμυριούχου Jeff Bezos. Τα σκάφη κινούνται στα αλβανικά ύδατα και αναμένεται να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τη Βενετία.
Το «Abeona», κατασκευασμένο το 2023 από ολλανδική εταιρεία, είναι εξοπλισμένο με δύο μεγάλους κινητήρες που καταναλώνουν έως και 400 λίτρα πετρελαίου ανά ώρα. Οι δεξαμενές του έχουν χωρητικότητα άνω των 100.000 λίτρων.
Ο ανεφοδιασμός έγινε στην Αλβανία στο πλαίσιο ενός ευνοϊκού φορολογικού καθεστώτος που ισχύει για τον «ελιτ τουρισμό». Μέσα από αυτή τη ρύθμιση, τα σκάφη μπορούν να προμηθεύονται καύσιμα χωρίς ΦΠΑ και χωρίς ειδικούς φόρους κατανάλωσης.
Η τιμή πώλησης του πετρελαίου σε αυτά τα σκάφη ανέρχεται σε περίπου 0,52 ευρώ ανά λίτρο, την ώρα που οι απλοί πολίτες στην Αλβανία πληρώνουν περίπου 2 ευρώ ανά λίτρο.
Για τον ανεφοδιασμό του «Abeona», ο Bezos πλήρωσε περίπου 50.000 ευρώ, ενώ το ίδιο φορτίο θα του κόστιζε πάνω από 150.000 ευρώ στην Ιταλία ή στην Ελλάδα.
Το φαινόμενο αυτό, γνωστό διεθνώς ως «fuel tourism» (τουρισμός καυσίμων), έχει μετατρέψει ορισμένα λιμάνια της Αλβανίας –όπως του Δυρραχίου, των Αγ.Σαράντα και της Αυλώνας– σε σταθμούς ανεφοδιασμού για πολυτελή γιοτ. Οι περισσότερες από αυτές τις επισκέψεις περιορίζονται μόνο στον ανεφοδιασμό, χωρίς περαιτέρω τουριστική δραστηριότητα ή τοπική επένδυση.
Παράλληλα, αλβανικές επιχειρήσεις τουρισμού που δραστηριοποιούνται με πλοία και λειτουργούν με αλβανική σημαία, πληρώνουν κανονικά όλους τους φόρους για τα καύσιμα – όπως τον ειδικό φόρο κατανάλωσης και τον ΦΠΑ – και επιβαρύνονται με τιμές ανά λίτρο που είναι έως και τέσσερις φορές παραπάνω .